Cuộc Biến Loạn Tequita: Di sản của Agustín de Iturbide và sự ra đời của Đế chế Mexico

Cuộc Cách mạng Mexico, bắt đầu vào năm 1810, là một cuộc đấu tranh dài và phức tạp chống lại sự cai trị của Tây Ban Nha. Trong suốt hơn một thập kỷ, các phe phái khác nhau đã chiến đấu với nhau, tranh giành quyền lực và định hình tương lai của đất nước. Vào thời điểm hỗn loạn này, Agustín de Iturbide, một vị tướng có tài năng quân sự đáng kể nhưng cũng đầy tham vọng, đã nổi lên như một nhân vật then chốt.

Sinh ra vào năm 1783 trong một gia đình quý tộc Creoles ở Mexico, Iturbide sớm tham gia vào cuộc Cách mạng Mexico. Trước đây ông là một sĩ quan trung thành với chế độ quân chủ Tây Ban Nha, nhưng khi tình hình chính trị thay đổi và phong trào cách mạng trở nên mạnh mẽ hơn, Iturbide đã nhận ra cơ hội cho bản thân.

Năm 1821, Iturbide đưa ra một kế hoạch táo bạo – “Dự án Tequita” – nhằm kết thúc cuộc chiến bằng cách thành lập một đế chế độc lập ở Mexico với chính ông là hoàng đế. Đây là một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử Mexico, đánh dấu sự chấm dứt của hơn ba thế kỷ cai trị của Tây Ban Nha và sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới.

Dự án Tequita đã thu hút sự ủng hộ từ nhiều phe phái khác nhau, bao gồm cả những người theo chủ nghĩa bảo hoàng muốn duy trì chế độ quân chủ, và những người cách mạng mong muốn độc lập cho Mexico. Nó được coi là giải pháp “win-win” – một quốc gia độc lập với một vị vua Creoles có thể thống nhất đất nước và đảm bảo trật tự sau nhiều năm chiến tranh.

Iturbide đã sử dụng tài năng quân sự của mình để đánh bại lực lượng hoàng gia Tây Ban Nha còn sót lại, đồng thời thuyết phục các nhà cách mạng cấp cao chấp nhận kế hoạch của ông. Sau đó, Iturbide chính thức tuyên bố độc lập cho Mexico vào ngày 27 tháng 9 năm 1821 và tự phong mình là Hoàng đế Agustín I.

Tuy nhiên, sự cai trị của Agustín I ngắn ngủi và đầy bất ổn. Ông đối mặt với nhiều thách thức như sự phản đối từ các nhóm cách mạng cấp tiến muốn thiết lập một nền cộng hòa dân chủ, và những người bảo hoàng truyền thống không ưa thích việc Mexico trở thành một đế chế thay vì một quốc gia quân chủ hiến pháp.

Cuối cùng, áp lực từ các phe phái đối lập đã buộc Iturbide phải thoái vị vào năm 1823. Ông bị bắt và bị xử tử hai năm sau đó. Sự ra đời và sụp đổ của Đế chế Mexico là một ví dụ điển hình về sự phức tạp và bất ổn của thời kỳ Cách mạng Mexico.

Di sản của Agustín de Iturbide:

Mặc dù triều đại của ông ngắn ngủi và đầy tranh cãi, Agustín de Iturbide vẫn được coi là một nhân vật quan trọng trong lịch sử Mexico. Ông đã đóng một vai trò then chốt trong việc kết thúc cuộc Cách mạng Mexico và giành độc lập cho đất nước. Sự kiện “Dự án Tequita” cho thấy khả năng chính trị và quân sự của ông, đồng thời minh họa cho sự phức tạp và đầy bất ngờ của lịch sử Mexico.

Hơn nữa, Iturbide là một nhân vật đa chiều với những mặt trái và mặt phải. Ông là một người có tham vọng lớn, nhưng cũng là một nhà lãnh đạo có khả năng thống nhất đất nước trong thời kỳ hỗn loạn. Sự ra đời và sụp đổ của Đế chế Mexico dưới thời Agustín de Iturbide là một câu chuyện hấp dẫn về quyền lực, tham vọng và sự thay đổi lịch sử.